Blockchain nədir? Nə işə yarayır?

Blockchain nədir? Nə işə yarayır?

Blokçeyn sistemi heç bir mərkəzdən və ya şəxsdən asılı deyil. Blockchain sistemi bu sistemə uyğunlaşdırılmış cihazlar tərəfindən hazırlanır. Əməliyyatlar bu anonim cihazlar tərəfindən həyata keçirilir və kənar müdaxilələrə tamamilə bağlıdır.

Blockchain digər internet sistemlərinin bütün məlumatlarını bir mərkəzdə toplamaq əvəzinə birdən çox cihaz və ya kompüterə paylayır. Beləliklə, bu məlumatlara bütün kənar müdaxilələrin qarşısını alır.

Blockchain verilənlər bazası təkcə istifadəçiləri deyil, hər kəs üçün açıqdır. Beləliklə, nəzarət şəffafdır. Hər kəs əməliyyatlara, pul kisəsinin ünvanlarına, Tranzaksiya ID-sinə (göndərmə kodu) və blokda qeydə alınan məbləğlərə nəzarət edə bilər.

Blokçeyn sisteminin bütün istifadəçilərinin pul kisəsi ünvanları əməliyyat həyata keçirilərkən blokçeyn tərəfindən qeyd edilir və təkrarlanan əməliyyatların qarşısı alınır.

Blockchain necə işləyir?

Həyata keçirilən hər bir əməliyyatın blokçeyn şəbəkəsində kriptoqrafik qarşılığı olur və əməliyyatlar blokları doldurduqda yeni blok yaradır.Bu bloklar bir-birinə bağlıdır və hər bir yeni blok əvvəlki blokların kodlarını ehtiva edir(daxilində tutur).

Bu proses təkrarlandıqca bloklararası zəncir əmələ gəlir. Bloklardan biri tamamlandıqda “Hash” kodu yaradır və növbəti blok bu “Hash” kodu əsasında yeni blok yaratmağa başlayır. Bu “Hash” kodu sayəsində dublikat blok yaratmağın qarşısı alınır.

Blockchain üzərindən edilən aktivlərin göndərilməsi əməliyyatları banklarla aparılan əməliyyatlardan həm daha ucuz, həm də daha sürətlidir. Cüzdanınızdan başlatdığınız göndərim blokçeyn şəbəkəsinə işlənir. Göndərdiyiniz pul kisəsinin ünvanını, alıcı pul kisəsinin ünvanını və məbləğ təfərrüatlarını özündə əks etdirən Transaksiya ID kodu yaradılır.

Bu kodla göndəriminizi izləyə bilərsiniz. Transaction ID kodu ilə siz blokçeyn şəbəkəsində göndəriminizin bütün təfərrüatlarını tapa bilərsiniz. Siz alıcının pul kisəsi, göndərən pul kisəsi, məbləğ, nə qədər təsdiq aldığını, hansı blokda olduğunu və ödəyəcəyiniz rüsum kimi təfərrüatları tapa bilərsiniz.

  Blockchain sisteminin üstünlükləri nələrdir?

 Blockchain sisteminin üstünlükləri ümumiyyətlə beş əsas başlıq altında qruplaşdırılır:

• Heç bir mərkəzə və ya şəxsə bağlı olmaması əməliyyatların təhlükəsiz, ucuz və tez həyata keçirilməsinə imkan yaradır.
• Blockchain-də bütün əməliyyatlara nəzarət sistemə müdaxilənin və saxtakarlığın qarşısını alır.
• Blockchain şəbəkəsi ilə bağlı bütün məlumatların bir çox cihazda səpələnmiş vəziyyətdə saxlanılması xaricdən gələ biləcək bütün hücumların qarşısını alır və təhlükəsiz sistem təklif edir.
• Riyazi düstura əsaslandığı və avtomatik işlədiyi üçün xəta ehtimalı yoxdur.
• Blokçeyn sisteminə daxil olan cihazların dağınıq olması sistemə hər hansı müdaxilənin qarşısını alır və şəffaflıq təklif edir.